Clean Europe Network: Η Ευρωβουλή ενισχύει προτάσεις ΕΕ για ρίψη σκουπιδιών
Στις 24 Ιανουαρίου 2017, η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πρότεινε τροποποιήσεις στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αναθεώρηση της γενικής οδηγίας της ΕΕ για τα απορρίμματα. Σύμφωνα με το δίκτυο Clean Europe Network, έχουν γίνει μεγάλα βήματα προς τα εμπρός για τη ρίψη σκουπιδιών και την πρόληψη της ρίψης σκουπιδιών.
Τα κύρια στοιχεία περιλαμβάνουν τον ορισμό της ρίψης σκουπιδιών, μιαν ξεκάθαρη ευθύνη για τους παραγωγούς και τα κράτη μέλη της ΕΕ για την ανάληψη εκστρατειών για την πρόληψη της ρίψης σκουπιδιών, την υποχρέωση των κρατών μελών να πάρουν μέτρα κατά της ρίψης σκουπιδιών, και να τεθούν στόχοι όσον αφορά τη μείωση της ρίψης σκουπιδιών στη θάλασσα. Η Επιτροπή θα πρέπει να αναπτύξει και μιαν κοινή μέθοδο μέτρησης των σκουπιδιών στη θάλασσα που προέρχονται από τη στεριά. Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της εργασίας της οργάνωσης Clean Europe Network για ανάπτυξη μιας κοινής ευρωπαϊκής μεθοδολογίας μέτρησης και παρακολούθησης της ρίψης σκουπιδιών.
Όσον αφορά τον ορισμό της ρίψης σκουπιδιών, οι Ευρωβουλευτές εισηγούνται για πρώτη φορά τον ορισμό σε νομοθεσία της ΕΕ, ως εξής: “απορρίμματα μικρού μεγέθους σε δημόσια προσβάσιμους χώρους που έχουν εσφαλμένα απορριφθεί στο περιβάλλον, είτε εσκεμμένα είτε από αμέλεια”.
Η αγγλική λέξη “litter”, δηλαδή “ρίψη απορριμμάτων”, δεν μεταφράζεται εύκολα σε άλλες γλώσσες. Η έλλειψη γενικού ορισμού ξεπερνιέται με τον κοινό ορισμό του φαινομένου.
Όσον αφορά την ευθύνη για τη ρίψη σκουπιδιών, οι Ευρωβουλευτές άφησαν ως έχει την πρόταση της Επιτροπής να απαιτούνται σχέδια Διευρυμένης Ευθύνης Παραγωγού για να παρέχονται πληροφορίες στους καταναλωτές για την πρόληψη των σκουπιδιών. Επίσης, υιοθέτησαν ξεχωριστή εισήγηση όπως τα κράτη μέλη λάβουν μέτρα για ανάπτυξη και στήριξη εκστρατειών πληροφόρησης για την ευαισθητοποίηση των πολιτών για θέματα που αφορούν την πρόληψη της δημιουργίας και ρίψης σκουπιδιών.
Σύμφωνα με την οργάνωση Clean Europe Network, οι Ευρωβουλευτές άφησαν κατά μέρος παλαιότερες ιδέες για απαίτηση από τους παραγωγούς να πληρώνουν για άλλες πτυχές της πρόληψης της ρίψης σκουπιδιών (π.χ. υποδομές) και για το κόστος της συλλογής σκουπιδιών και του καθαρισμού των χώρων όπου έχουν ριφθεί σκουπίδια.
Όσον αφορά την πρόληψη της ρίψης σκουπιδιών, οι Ευρωβουλευτές θέλουν τα κράτη μέλη να προλαμβάνουν τη ρίψη σκουπιδιών με το να αναγνωρίζουν τα προϊόντα που αποτελούν την κύρια πηγή ρίψης σκουπιδιών στο φυσικό περιβάλλον, περιλαμβανομένου του θαλάσσιου περιβάλλοντος, και να λαμβάνουν μέτρα για μείωση της ρίψης σκουπιδιών από αυτές τις πηγές.
Για τους στόχους αναφορικά με τη μείωση της ρίψης σκουπιδιών στη θάλασσα, οι Ευρωβουλευτές θέλουν ένα γενικό στόχο για την ΕΕ για μείωση κατά 30% μέχρι το 2025 και κατά 50% μέχρι το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2014.
Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμα γενικά στοιχεία για το 2014 και δεν έχει ακόμα καθοριστεί κοινή μέθοδος, φαίνεται δύσκολο να οραματιστεί κανείς πώς αυτό μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη, όπως αναφέρει η Clean Europe Network.
Όσον αφορά τη μέτρηση της ρίψης σκουπιδιών, όπως ήταν αναμενόμενο, οι Ευρωβουλευτές πρότειναν όπως απαιτηθεί από τα κράτη μέλη να παρακολουθούν και να αξιολογούν την πρόοδο όσον αφορά τη μείωση της ρίψης στη θάλασσα σκουπιδιών που προέρχονται από τη στεριά, χρησιμοποιώντας μιαν κοινή μεθοδολογία που θα πρέπει να υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν το τέλος του 2017.
Αυτό το χρονοδιάγραμμα αναμφίβολα θα αναβληθεί αφού είναι λίγες οι πιθανότητες να εγκριθεί τελικά ένα γενικό νομοθετικό πακέτο πριν το Φθινόπωρο φέτος.
Όσον αφορά την ανταλλαγή καλύτερων πρακτικών (περιλαμβανομένης της πρόληψης της ρίψης σκουπιδιών), οι Ευρωβουλευτές ζήτησαν ανταλλαγή περισσότερων πληροφοριών και καλύτερων πρακτικών για τη Διευρυμένη Ευθύνη Παραγωγού σε εθνικό επίπεδο μέσω μιας λεγόμενης “πλατφόρμας διαλόγου” μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών στην εφαρμογή της Διευρυμένης Ευθύνης Παραγωγού. Ωστόσο, φαίνεται απίθανο εάν αυτό θα καλύψει και την πρόληψη της ρίψης σκουπιδιών, αναφέρει η Clean Europe Network.
Σύμφωνα με τους Ευρωβουλευτές, η πλατφόρμα ανταλλαγής πληροφοριών σε επίπεδο ΕΕ που η Επιτροπή έχει ήδη προτείνει να εγκαθιδρύσει (μαζί με τα κράτη μέλη και αυτά που εμπλέκονται σε σχέδια Διευρυμένης Ευθύνης Παραγωγού) θα πρέπει να επεκταθεί για να περιλάβει και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών και περιφερειακών και τοπικών αρχών. Και πάλι, η πρόληψη της ρίψης σκουπιδιών θα είναι ένα από τα θέματα που θα καλυφθούν.
** H είδηση εντάσσεται στο πλαίσιο του έργου Rethink Reduce-Reuse-Recycle, το οποίο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE+ της ΕΕ (Κωδικός έργου: LIFE13 INF/CY/000910). Ανάδοχος Φορέας: ΡΙΚ. Εταίροι: GreenDot Κύπρου, Τμήμα Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, ΚΥΠΕ και Fost Plus Βελγίου.**
(ΚΥΠΕ/ΡΑΓ)
