Δε χρειάζεται πάνω από μια μέρα στους δρόμους της Κύπρου για κάποιον να προσέξει τις αναρίθμητες παραβάσεις που γίνονται, τόσο στην κυκλοφορία , όσο και στις καθημερινές συνήθειες. Αυτοκίνητα που περνούν με κόκκινο, σταθμευμένα σε πεζοδρόμια ή μπροστά σε ράμπες αναπήρων, άνθρωποι που πετάνε σκουπίδια σε παραλίες κ.ά.π.
Κάποιες φορές οι παραβάσεις αυτές ενοχλούν περισσότερο από άλλες. Τι εννοώ; Για παράδειγμα, εν ώρα αιχμής, εάν κάποιος βιαστεί να περάσει με κόκκινο, αλλά η λωρίδα του είναι γεμάτη, συμβαίνει να μείνει στη μέση της διασταύρωσης. Πολλοί οδηγοί θα ενοχληθούν, σε αντίθεση με το αν περάσει με κόκκινο στη μέση της νύχτας. (Σε καμία περίπτωση φυσικά δεν υπονοώ πως εάν δεν ενοχλούμε είναι εντάξει να παραβιάζουμε το νόμο!)
Άλλο ένα παράδειγμα, αυτοκίνητα παρκαρισμένα πάνω σε διπλές κίτρινες γραμμές σε κύριους δρόμους υπάρχουν πολλά, ενοχλεί τους οδηγούς μόνο όταν φτάσει στο σημείο που η κυκλοφορία εμποδίζεται για να διαμαρτυρηθούν. Όταν λοιπόν λέμε να διαμαρτυρηθεί ο Κύπριος τι εννοούμε; Τις πλείστες φορές, απλά να σηκώσει το χέρι με αποδοκιμασία ή/και νεύρα και να εκφωνήσει κάτι του στυλ «Μα κοίτα οι ασυνείδητοι που παρκάρουν», «Μα κοίτα τον έτσι, τον αλλιώς που έχει κόψει όλη την κίνηση για να μπει πρώτος» κ.ά.
Αρκεί αυτό; Αρκεί να διαμαρτυρόμαστε στους γύρω μας για επικίνδυνες και παράνομες συμπεριφορές, αλλά να μην πράττουμε;
Μια μέρα, καθώς περίμενα να στρίψω σε έναν μεγάλο κυκλικό κόμβο, περνάει από μπροστά μου ένα αστικό λεωφορείο. Παρατήρησα πως ο οδηγός κοιτούσε το κινητό του, όπως όταν στέλνουμε μηνύματα, καθ’ όλη τη διάρκεια που ήταν πάνω στον κυκλικό κόμβο. Όλοι ξέρουμε πως εκτός του ότι είναι παράνομο, βάζει σε κίνδυνο τη ζωή μας. Μου ήταν αδιανόητο πως κάποιος έβαζε τόσες ζωές σε κίνδυνο, ενώ η κυβέρνηση τον είχε εμπιστευτεί να μεταφέρει τους πολίτες με ασφάλεια!
Έκανα κάτι γι’ αυτό όμως; Όχι. Κάνουν κάτι οι εκνευρισμένοι οδηγοί γι’ αυτούς που περνάνε με κόκκινο; Όχι. Γιατί;
Οι συνηθισμένες δικαιολογίες είναι οι ακόλουθες:
1. Μα ποιόν να πάρω τηλέφωνο, δεν ξέρω (και βαριέμαι να το ψάξω το κυριότερο)
2. Μα και να πάρω τηλέφωνο την αστυνομία μέχρι να έρθουν θα έχει φύγει/δεν πρόκειται να έρθουν
3. Δεν είναι δικό μου πρόβλημα («Δε βαριέσαι τώρα»)
4. Δε θέλω να είμαι ο «κακός» να καταγγείλω κάποιον…και αν χάσει τη δουλειά του αύριο/πάρει πρόστιμο να φταίω εγώ;;
Εάν ήταν το παιδί σου επιβάτης στο λεωφορείο, θα σε ένοιαζε περισσότερο να κάνεις κάτι γι’ αυτό; Εάν ήσουν μάρτυρας αυτού του λεωφορείου ενώ εμπλεκόταν σε δυστύχημα και σκοτώνονταν αθώοι επιβάτες, δεν θα τον κατάγγελλες; Δε θα απαιτούσες να πάρει και αυτός και η πολιτεία ευθύνη για να τιμωρηθεί ο ασυνείδητος οδηγός;
Λοιπόν, στην Κύπρο είμαστε πάντοτε πανέτοιμοι να κράξουμε τους πάντες, κρυμμένοι πίσω από τον υπολογιστή μας και να απαιτούμε από τους άλλους να αναλάβουν ευθύνη! Όταν ο νόμος δεν έχει τηρηθεί φωνάζουμε να τους βάλουν φυλακή! Αλλά η δικιά μας η ευθύνη στο όταν βλέπουμε να μην τηρείται ο νόμος αλλά επιλέγουμε να παραμένουμε απαθείς τι απέγινε(γιατί περί επιλογής πρόκειται!);; Έχουμε ξεχάσει πως η σιωπή είναι συνενοχή!
Εάν αυτό το λεωφορείο εμπλεκόταν σε ατύχημα αργότερα και το άκουγα στις ειδήσεις, δεν έχω κι εγώ κάποιο μέρος της ευθύνης που δεν ειδοποίησα την εταιρεία ή την αστυνομία για τον ανεύθυνο οδηγό;; Εγώ που παραπονιέμαι για όσους παρκάρουν σε πεζοδρόμια και δεν μπορούν να περάσουν οι ανάπηροι, αλλά ποτέ δεν καταγγέλλω κάποιον, δεν έχω ευθύνη;;
Λοιπόν κι εσύ κι εγώ φέρουμε ευθύνη! Αυτήν της απάθειας! Που κοιτάμε το επικίνδυνο ή το ασυνείδητο γύρω μας, αλλά συνεχίζουμε τη μέρα μας κανονικά και παραπονιόμαστε μόνο όταν μας επηρεάζει προσωπικά…Δυστυχώς η απάθεια σκοτώνει ζωές στη χειρότερη και στην καλύτερη ταλαιπωρεί πολλούς συνανθρώπους μας!
Μην σε ξενίζει και μην απαιτείς από τους πολιτικούς σου να αναλαμβάνουν ευθύνες για τα λάθη τους, προέρχονται κι αυτοί από την ίδια πάστα λαού, από τον λαό που όταν βλέπει την παρανομία δεν πράττει κάτι γι’ αυτό, απλά παραπονιέται…
Μυθος 1: «Μα δεν ξέρω που να πάρω»
Κι όμως, ξέρεις! Υπάρχει η γραμμή του πολίτη (1460) και η αστυνομία (112) να πάρεις και θα σε κατευθύνουν αυτοί!
Μύθος 2: «Και να πάρω δεν θα κάνουν κάτι γι’ αυτό»
Λανθάνεσαι. Όσες φορές έχω χρειαστεί την αστυνομία, πάντα ανταποκρίνονται. Εάν επικοινωνήσεις με τα στοιχεία του παραβάτη (πχ. νούμερα αυτοκινήτου, όνομα, αριθμό εάν φοράει στολή) και την παράβαση που έχει κάνει, στις πλείστες των περιπτώσεων θα επικοινωνήσουν με τον παραβάτη έστω και για μια επίπληξη και θα πάρουν κι εσένα πίσω να σε ενημερώσουν! Αυτό δημιουργεί μια νοοτροπία και μια αίσθηση ότι υπάρχει κόσμος που νοιάζεται και δεν μπορεί να συμπεριφέρεται ο καθένας όσο επικίνδυνα/ασυνείδητα θέλει επειδή δεν υπάρχει αστυνομία τριγύρω.
Μύθος 3: «Δεν είναι δικό μου πρόβλημα»
Κι όμως είναι. Πρέπει να περιμένεις να είναι το παιδί σου στο ατύχημα για να φωνάζεις μετά ότι η πολιτεία και η αστυνομία πρέπει να έχουν καλύτερους ελέγχους, να πληρώσουν οι ένοχοι κόκ; Άσε το «δε βαριέσαι τώρα», αν έρθει η ώρα που κάποιο κακό συμβεί σε σένα, θα θέλεις και οι άλλοι να φωνάξουν μαζί σου!
Μύθος 4: «Μα δε θέλω να γίνομαι ο κακός να καταγγέλλω κόσμο!»
Πρέπει πρωτίστως να αποβάλουμε τις τύψεις του ότι εάν καταγγείλεις κάποιον είσαι ο κακός! Ο άλλος είναι αυτός που παραβιάζει και βάζει σε κίνδυνος ανθρώπους, εσύ είσαι ο κακός;; Δεν μπορώ να τονίσω αυτό το σημείο αρκετά! Πιο «κακός» είσαι εάν δεις κάτι που βάζει σε κίνδυνο άλλους και δεν το καταγγείλεις και συμβεί ένα ατύχημα.
Αυτό που προτείνω δεν είναι να κυκλοφορούμε όλοι με ένα τηλέφωνο και να καταγγέλλουμε από κακία. Αυτό που προτείνω είναι να αρχίσουμε να δημιουργούμε κοινωνική συνείδηση ευθύνης και να μην κρυβόμαστε πίσω από δικαιολογίες, λόγω της δικιάς μας βαρεμάρας/απραξίας/απάθειας/ντροπής, λέγοντας πως η αστυνομία δε θα πράξει κάτι, ενώ δεν έχουμε δοκιμάσει καν!
Ο καθένας από εμάς έχει κάποια ζητήματα για τα οποία είναι παθιασμένος. Για εμένα μπορεί να είναι τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα στα πεζοδρόμια, για σένα οι παραβάσεις στα κόκκινα φανάρια, οι καπνιστές σε κλειστούς χώρους, η υπερβολική ταχύτητα, τα σκουπίδια στις παραλίες, κτλ.
Η πρόταση μου λοιπόν, είναι ο καθένας από εμάς, να διαλέξει ποια παράβαση τον εκνευρίζει περισσότερο και να βάλει στόχο μια-δυό φορές το μήνα (και περισσότερες αν θέλει!), να κάνει μια καταγγελία! (ο παραβάτης ΔΕΝ γνωρίζει ποιος τον έχει καταγγείλει!)
Το «μόνος μου δεν μπορώ να αλλάξω κάτι», κι αυτό δικαιολογία είναι! Όπως έχεις μάθει πως πλέον θα σε καταγγείλουν εάν παρκάρεις σε θέση αναπήρων, έτσι, ακόμα και ο Κύπριος (!) μπορεί να μάθει, πως κάποιοι θα τον καταγγείλουν εάν είναι ανεύθυνος/επικίνδυνος!
Πάρτε ευθύνη και σκοτώστε την απάθεια!
Ας προνοήσουμε παρά να κράζουμε μετά!
Σας ευχαριστώ που διαβάσατε,
Μέμνια Θεοδώρου
