Το ρόλο της Κύπρου ως αξιόπιστου εταίρου της ΕΕ ανέδειξε ο ‘Υπ.Αρμοστής της Κύπρου στο Λονδίνο
Το ρόλο της Κύπρου ως αξιόπιστου εταίρου και φορέα των αξιών και πολιτικών της ΕΕ στην ταραχώδη Ανατολική Μεσόγειο, όπως επίσης και την παρελκυστική τακτική που ακολουθεί η τουρκική πλευρά στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, ανέδειξε ο Ύπατος Αρμοστής της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Ηνωμένο Βασίλειο Ευριπίδης Ευρυβιάδης με ομιλία του στο Λονδίνο.
Η ομιλία με τίτλο «Κύπρος, ΕΕ και Ανατολική Μεσόγειος» παραχωρήθηκε σε εκδήλωση του Παγκόσμιου Φόρουμ Στρατηγικής (GSF-Global Strategy Forum), μίας εκ των πιο έγκριτων και σημαινόντων δεξαμενών σκέψης της βρετανικής πρωτεύουσας, που ασχολείται με θέματα εξωτερικών υποθέσεων, άμυνας και διεθνούς ασφάλειας.
Το ακροατήριο απαρτιζόταν από δεκάδες μέλη της Βουλής των Λόρδων, τουλάχιστον δέκα πρέσβεις άλλων χωρών, εκπροσώπους αρκετών άλλων διπλωματικών αποστολών στο Λονδίνο, συμπεριλαμβανομένης της τουρκικής, ακαδημαϊκούς, αναλυτές και εκπροσώπους του Foreign Office.
Ο κ. Ευρυβιάδης σημείωσε αρχικά ότι η εξωτερική πολιτική της Κύπρου εδράζεται στο διεθνές δίκαιο και ότι στόχος της, μεταξύ άλλων, είναι να αποτελεί η χώρα σημαντικό πυλώνα για την εφαρμογή της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας της ΕΕ στην ευρύτερη Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της παροχής μεγαλύτερης ενεργειακής ασφάλειας για την Ευρώπη.
«Η γεωγραφία είναι το πεπρωμένο μας», ανέφερε ο Ύπατος Αρμοστής, σημειώνοντας ότι η Κύπρος δεν μπορεί παρά να προσπαθεί να αξιοποιήσει στο μέγιστο βαθμό τη γεωπολιτική της θέση.
«Η Ανατολική Μεσόγειος δεν μπορεί να είναι θέατρο αστάθειας και σύγκρουσης που απειλεί τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια», συνέχισε ο κ. Ευρυβιάδης, απαριθμώντας μια σειρά προκλήσεων στην ευρύτερη περιοχή, από την προσφυγική κρίση έως την τρομοκρατία και άλλες ασύμμετρες απειλές.
«Είναι επομένως εκ των ων ουκ άνευ να υπάρχουν προβλέψιμοι, αξιόπιστοι και έμπιστοι εταίροι στην Ανατολική Μεσόγειο», επισήμανε, σχολιάζοντας ότι ένας τέτοιος εταίρος είναι η Κύπρος – εταίρος που δεν «καταναλώνει» αλλά «παράγει ασφάλεια» και παράλληλα προωθεί τις ευρωπαϊκές αξίες και τα ιδεώδη στις επαφές με όλες τις εμπλεκόμενες χώρες.
Στο πλαίσιο αυτό ενέταξε και την τεράστια στρατηγική σημασία της επίτευξης λύσης του Κυπριακού προβλήματος, με πλήρεις εξουσίες άσκησης εξωτερικής πολιτικής για την κεντρική ομοσπονδιακή κυβέρνηση, που θα βελτιστοποιούσε τη συνεισφορά της Κύπρου. «Η λύση πρέπει να διασφαλίζει ότι η Κύπρος θα συνεχίσει να βρίσκεται στην ίδια στρατηγική βάρκα με την ΕΕ και με τη Δύση, εξακολουθώντας να είναι ένας προβλέψιμος, αξιόπιστος και έμπιστος εταίρος», είπε ο Ύπατος Αρμοστής, προσθέτοντας ότι είναι «αναχρονιστικό» να υπάρχουν εγγυήτριες δυνάμεις με μονομερές δικαίωμα επέμβασης.
Για τις θέσεις της Τουρκίας ως προς τις εγγυήσεις και τη διατήρηση στρατευμάτων στο νησί παρέπεμψε στη δήλωση Ερντογάν την επομένη της Διάσκεψης της Γενεύης. «Η θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς είναι ότι οι πρόνοιες της λύσης παρέχουν τις απαιτούμενες εγγυήσεις για την ασφάλεια όλων των Κυπρίων πολιτών», είπε. Ο Κύπριος διπλωμάτης τόνισε επίσης ότι η όποια μεταβατική περίοδος για την πλήρη αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων θα πρέπει να έχει σαφή προκαθορισμένη χρονική ρήτρα (‘sunset clause’).
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην απαίτηση της Τουρκίας να ισχύουν για τους πολίτες της στην Κύπρο οι τέσσερις θεμελιώδεις ελευθερίες της ΕΕ. Είπε ότι για την ελληνοκυπριακή πλευρά μια τέτοια απαίτηση δεν μπορεί να αποτελέσει αφετηρία συνομιλιών: «Η Κύπρος είναι πλήρες μέλος της ΕΕ και ό,τι ισχύει για τα άλλα 27 μέλη πρέπει να ισχύει και για την Κύπρο».
Απέρριψε δε ως πρόφαση από την άλλη πλευρά για την αναστολή των συνομιλιών την επίκληση του νόμου για το σχολικό εορτασμό της επετείου του δημοψηφίσματος για ένωση που «δεν συνιστά αλλαγή πολιτικής» και σημείωσε ότι ο Τουρκοκύπριος ηγέτης ήταν εκείνος που αποχώρησε από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Όπως σημείωσε ο κ. Ευρυβιάδης, «αληθινή αιτία» της αναστολής είναι ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά είναι απρόθυμη να διαπραγματευτεί αν δεν ικανοποιηθούν χωρίς διαπραγμάτευση αιτήματά της που θεωρεί πρωταρχικής σημασίας, όπως η εκ περιτροπής προεδρία κτλ. Επίσης το ότι η Τουρκία δεν είναι διατεθειμένη να διαπραγματευτεί για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις αν δεν ικανοποιηθεί το αίτημά της για τις τέσσερις ελευθερίες.
Πρόσθεσε ότι η Τουρκία δεν είναι έτοιμη για ουσιαστικό διάλογο πριν από το δημοψήφισμα του Απριλίου. «Η Τουρκία έψαχνε να βρει τρόπο να απεμπλακεί από τις συνομιλίες χωρίς να της καταλογιστεί η ευθύνη», είπε ο κ. Ευρυβιάδης. Τόνισε, αντίθετα, ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης παραμένει δεσμευμένος στην εύρεση λύσης και στη διαδικασία.
Έκλεισε την αναφορά του στο Κυπριακό με την επισήμανση ότι «η Τουρκία ακόμα κρατά το κλειδί της λύσης ως δύναμη κατοχής» και ότι η ρητορική της περί δέσμευσης σε λύση δεν αντικατοπτρίζεται στις θέσεις που διατυπώνει στις διαπραγματεύσεις.
Ο Ύπατος Αρμοστής είπε, τέλος, ότι τα αποθέματα υδρογονανθράκων είναι ένας δυνητικός καταλύτης για τη σταθερότητα και τη συνεργασία στην περιοχή, με την Κύπρο «έτοιμη, πρόθυμη και ικανή» να αναλάβει ηγετικό ρόλο στο υπό αναδιαμόρφωση τοπίο στην Ανατολική Μεσόγειο. Επισήμανε δε τις συνεργασίες που έχουν ήδη αναπτυχθεί με χώρες όπως η Αίγυπτος, το Ισραήλ και ο Λίβανος.
Ο Ύπατος Αρμοστής δέχθηκε πολλά ερωτήματα από μέλη του ακροατηρίου, μεταξύ άλλων και από τον εκπρόσωπο της πρεσβείας της Τουρκίας, στα οποία απάντησε με βάση τις θέσεις της κυπριακής πλευράς και τονίζοντας την ευθύνη της Τουρκίας έναντι της Κύπρου. Απέρριψε επίσης με επιχειρήματα την παρατήρηση του πρώην Υπουργού Εξωτερικών της Βρετανίας Τζακ Στρο ότι μοναδική λύση στην Κύπρο είναι η δημιουργία «μίας τουρκικής και μίας ελληνικής Κύπρου».
(ΚΥΠΕ/ΘΓ/ΜΜ)
