Εθνικό θέμα η διαχείριση απορριμμάτων, λέει ο Ιερόθεος Παπαδόπουλος στο ΚΥΠΕ
Η διαχείριση των απορριμμάτων είναι εθνικό θέμα, ανέφερε ο Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, Ιερόθεος Παπαδόπουλος.
Σε συνέντευξή του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Παπαδόπουλος είπε ότι η κατάσταση στην Κύπρο απέχει από το να χαρακτηριστεί άριστη, ενώ δεν απέκλεισε και το ενδεχόμενο επιβολής προστίμου για τις χωματερές μετά την καταδικαστική απόφαση του 2013.
Αναφέρθηκε εξάλλου στην εκστρατεία της ΕΕ για μείωση των πλαστικών μιας χρήσης, με σύνθημα «Αλλάζω συνήθειες», λέγοντας πως οι πολίτες είναι έτοιμοι για τέτοιες αλλαγές.
Όπως είπε, η Κύπρος είναι ίσως η μοναδική χώρα της ΕΕ όπου καταγράφηκε τόσο μεγάλη μείωση στη χρήση πλαστικής σακούλας σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, με τα στοιχεία να δείχνουν πτώση της τάξης του 75-80% σε ένα μήνα από την έναρξη εφαρμογής του μέτρου.
Ο κ. Παπαδόπουλος τάχθηκε επίσης υπέρ της ανάληψης κοινών δράσεων με την τουρκοκυπριακή κοινότητα, καθώς όπως είπε, το περιβάλλον «δεν γνωρίζει όρια». Συνέχισε, λέγοντας ότι δεν μπορεί να υπάρχει ανισορροπία στα ζητήματα διαχείρισης του περιβάλλοντος μεταξύ ελεύθερων και κατεχόμενων περιοχών, καθώς, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, επηρεάζεται όλο το νησί.
«Η μόλυνση του περιβάλλοντος δεν γνωρίζει όρια και το πρόβλημα είναι κοινό» είπε και εξέφρασε την προσωπική του άποψη ότι για τέτοια θέματα, θα ήταν καλό να υπάρχουν κοινές πρωτοβουλίες και δράσεις, όπως είχε γίνει παλιότερα για τα αστικά λύματα με τον σταθμό επεξεργασίας στη Μια Μηλιά.
Αναφερόμενος στο κομμάτι της διαχείρισης των απορριμμάτων, σημείωσε πάντως ότι και οι ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας υπολείπονται πολύ στον τομέα αυτό. «Η Κύπρος είναι πολύ μακριά από το να θεωρηθεί ότι έχει άριστη διαχείριση, όχι μόνο στα πλαστικά, αλλά γενικά στη διαχείριση απορριμμάτων, στη διαχείριση των αστικών λυμάτων» και άλλου, είπε.
Συνέχισε, λέγοντας ότι η κατάσταση στους χώρους εναπόθεσης απορριμμάτων είναι «πολύ δύσκολη και πολύ άσχημη σε πολλές περιπτώσεις», ενώ παρέπεμψε και στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Απρίλιο για το θέμα, υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ενόψει του κινδύνου επιβολής πρόστιμου από την ΕΕ.
Υπενθυμίζεται ότι η Λευκωσία είχε καταδικαστεί τον Ιούλιο του 2013 από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τη συνεχιζόμενη λειτουργία των χωματερών σε Βατί και Κοτσιάτη. Πρόσφατα, η Κυπριακή Δημοκρατία κατέληξε με την κοινοπραξία Ηλέκτωρ-Ελλάκτωρ-Cybargo σε συμφωνία για διαχείριση των απορριμμάτων της επαρχίας Λευκωσίας στην Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διάθεσης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ) Κόσιης.
«Υπάρχει μέγα θέμα, γι’ αυτό και ο Πρόεδρος μίλησε τότε για μεγάλο πρόστιμο που μπορεί να επιβληθεί στην Κύπρο» είπε ο κ. Παπαδόπουλος, σημειώνοντας παράλληλα πως «είναι ένα ανοιχτό ενδεχόμενο, εάν [η Λευκωσία] δεν συμμορφωθεί».
«Στην Κύπρο μπορούν να γίνουν θαύματα»
————————————————-
Ο Ιερόθεος Παπαδόπουλος εμφανίστηκε ιδιαίτερα ικανοποιημένος σε σχέση με το μέτρο χρέωσης για πλαστικές σακούλες σε υπεραγορές και καταστήματα, με στόχο τον περιορισμό της χρήσης τους.
«Μετράμε ένα μήνα από την εφαρμογή του μέτρου και έχουμε τεράστια αποτελέσματα. Η Κύπρος ήταν ίσως η μοναδική χώρα που είχε τόσο γρήγορη μείωση σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα», είπε.
Συμπλήρωσε ότι λόγω του μεγέθους της χώρας «μπορούν να γίνουν θαύματα», καθώς, όπως ανακοινώθηκε πρόσφατα από την ΟΕΒ, η μείωση στις σακούλες είναι της τάξης του 75% με 80%. Στην Ελλάδα, πρόσθεσε, η αντίστοιχη μείωση έγινε μετά από 4-5 μήνες εφαρμογής του μέτρου.
Εξηγώντας τα μεγέθη πίσω από τη στρατηγική της ΕΕ για μείωση των πλαστικών μιας χρήσης, ο κ. Παπαδόπουλος ανέφερε ότι κάθε χρόνο παράγονται στην Ευρώπη 58 εκ. τόνοι πλαστικού, κάτι που αντιστοιχεί σε περισσότερα από 116 κιλά ανά κάτοικο.
Εξ αυτών το 40% είναι συσκευασίες, όπως πλαστικά περιτυλίγματα προϊόντων και μπουκαλάκια, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή 25 εκατομμυρίων τόνων πλαστικών απορριμμάτων. Μόνο το 30% από αυτά ανακυκλώνεται, με τα υπόλοιπα να πηγαίνουν είτε για αποτέφρωση, είτε να καταλήγουν στις χωματερές, συμπλήρωσε.
Σημειώνοντας τα πιθανά οφέλη, ο Επικεφαλής της Κομισιόν στην Κύπρο είπε ότι η ανακύκλωση ενός εκατομμυρίου τόνων πλαστικού έχει ισοδύναμο αποτέλεσμα με την απομάκρυνση ενός εκατομμυρίου αυτοκινήτων από την κυκλοφορία. Αυτά είναι σημαντικά νούμερα που πρέπει να έχουμε υπόψη μας σε μια εποχή που η κλιματική αλλαγή γίνεται ολοένα και πιο εμφανής», σημείωσε.
Συνέχισε, λέγοντας ότι μέχρι το 2010 αντιστοιχούσαν σε κάθε Ευρωπαίο περίπου 200 πλαστικές σακούλες το χρόνο, κάτι που σημαίνει ότι μπορούμε να αποφύγουμε περίπου 100 δισεκατομμύρια πλαστικές σακούλες το χρόνο.
Η σακούλα είναι ένα από τα δέκα προϊόντα που έχει βάλει στο στόχαστρό της η ΕΕ, ενώ ακολουθούν και άλλα πλαστικά μιας χρήσης, όπως τα πλαστικά μπουκαλάκια νερού, πλαστικά ποτήρια και κουταλάκια, μπατονέτες, αποτσίγαρα, μπαλόνια, είδη προσωπικής υγιεινής και πλαστικά δίχτυα.
Ο Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας στην Κύπρο επισήμανε παράλληλα τους κίνδυνους για την υγεία, από την αλόγιστη χρήση πλαστικών. Το καλαμάκι, είπε, μπορεί να φαίνεται ως ένα αθώο πλαστικό, όταν όμως πάει στη θάλασσα και σπάσει σε μικρά κομματάκια, θα καταλήξει μέσω των ψαριών στην τροφική αλυσίδα. «Το πλαστικό καταλήγει στο πιάτο μας, είτε το θέλουμε είτε όχι» ανέφερε, προσθέτοντας ότι αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί.
«Όπως είπε και ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς, αν συνεχίσουμε έτσι το 2050 θα έχουμε περισσότερα πλαστικά από ψάρια στις θάλασσες. Δεν μπορούμε να μολύνουμε αιωνίως τον πλανήτη, γιατί δεν έχουμε δεύτερο πλανήτη», σημείωσε.
Μέχρι το 2030 οι συσκευασίες που κυκλοφορούν στην Ένωση θα πρέπει να μπορούν είτε να επαναχρησιμοποιηθούν, είτε να ανακυκλωθούν, είπε ο κ. Παπαδόπουλος, ενώ επεσήμανε ότι θα δοθούν κίνητρα ώστε να καταστεί απαγορευτική η χρήση πλαστικών μιας χρήσης, ή να υπάρχουν χρηματικά κίνητρα για την επιστροφή τους.
Παράλληλα είπε ότι θα δοθούν κίνητρα για επιχειρήσεις και startups ώστε να προχωρήσουν στην ανάπτυξη καινοτόμων υλικών και στον κατάλληλο σχεδιασμό προϊόντων.
«Με το πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 δίνονται ήδη €250 εκ. ενώ άλλα €100 εκ. θα δοθούν με τη νέα στρατηγική που ξεκίνησε το 2018. Άρα μιλάμε συνολικά για 350 εκ. για τις επιχειρήσεις», είπε.
Ανέφερε ακόμη ότι με την αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης αναμένεται να αναπτυχθεί περαιτέρω η βιομηχανία της ανακύκλωσης, σημειώνοντας ότι υπάρχουν τρομερά περιθώρια ανάπτυξης.
Σημαντικό κομμάτι των δράσεων που αναλαμβάνει η ίδια η Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο είναι η ενημέρωση διαφόρων ομάδων πολιτών. Όπως είπε ο κ. Παπαδόπουλος, γίνονται ενημερωτικές συναντήσεις με μαθητές, ενώ σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές, η Αντιπροσωπεία επιχειρεί να έρθει κοντά στους δημότες, στο πλαίσιο της εκστρατείας «Αλλάζω συνήθειες».
Ανέφερε επίσης ότι ένα άλλο κομμάτι των δράσεων αφορά τη βιομηχανία και το λιανεμπόριο. Αν για παράδειγμα μπορέσουμε να πείσουμε μια αλυσίδα καφέ να ασπαστεί τρόπους για περιορισμό των πλαστικών και κάνει το πρώτο βήμα, πιστεύω ότι θα ακολουθήσουν και άλλες, είπε ο κ. Παπαδόπουλος, χωρίς να παραγνωρίζει το οικονομικό κόστος που αυτό συνεπάγεται.
Έφερε ως παράδειγμα μεγάλες αλυσίδες καφέ που δραστηριοποιούνται παγκοσμίως, οι οποίες ανακοίνωσαν μέτρα για περιορισμό των πλαστικών μιας χρήσης. Οι πολίτες, σημείωσε, αναγνωρίζουν τέτοιες δράσεις και τις αναζητούν.
Ο κ. Παπαδόπουλος είπε τέλος ότι η Αντιπροσωπεία θα επεκτείνει την ενημερωτική της εκστρατεία για μείωση των πλαστικών και στο βόρειο τμήμα της Κύπρου, με μια μεγάλη καμπάνια μέσω του γραφείου πληροφόρησης που λειτουργεί στα κατεχόμενα, με τον Επικεφαλής να σημειώνει καταληκτικά το τεράστιο ενδιαφέρον που υπάρχει για το θέμα αυτό στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.
(ΚΥΠΕ/ΑΓΚ/ΓΒΑ)
** Η συνέντευξη εντάσσεται στο πλαίσιο του έργου Rethink Reduce-Reuse-Recycle, το οποίο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE+ της ΕΕ (Κωδικός έργου: LIFE13 INF/CY/000910). Ανάδοχος Φορέας: ΡΙΚ. Εταίροι: GreenDot Κύπρου, Τμήμα Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, ΚΥΠΕ και Fost Plus Βελγίου.